بالاجا آغ بالېق / إلمان موغانلې (حیکایه)
قارا ناققانېن دیشلری آراسېندان یاشاما قایېتمېش بالاجا آغ بالېق، دنیزین دینج یئرینده قوملارېن اۆستۆنه سپهلنمیش آغ یومرو داشلارېن آراسېندا آلا جان دۆشدۆ، آغېر بیر یوخودان آیېلاندان سۏنرا، یاواش-یاواش جانلانېردی، آنجاق هله ده قۏرخو جانېندایدې. داشلار اۏنون اؤز رنگینده اۏلدوغونا اۏنو دۆشمن گؤزۆندن ایتیریردیلر، اۏنا گؤره ده کیمسهسیز بالېغېن گؤزۆنده اۏ یومرو داشلار دنیز دیبینین أن سئومهلی شئیلری ایدیلر. گۆنۆ گۆنۆندن، بالېق اۏنلارا آرتېق اۆرک باغلایېردې، اۏنلارېن آغ بویاغې بالېغېن تکجه دیلخۏشلوغو ایدی اۏنون اۆچۆن ده سحردن آخشاما بالېغېن ایشی دالغالار قۏندوران تۏز-تۏرپاغې داشلارېن اۆزۆندن سیلمک ایدی، بالاجا آغ بالېغېن قولاغې سانېردې آغ داشلار دانېشېرلار، یازېق بالا بالېق سئوینجدن اوچماغا قاناد چېخاردېردې و اۏ سسلر هر گۆن داها آرتېق گۆجلَنیردیلر، بالاجا بالېق یاواش-یاواش قۏرخونو اونوتموشدو و یئنی بیر یاشام یاشاماقدایدې، قولاغېنې توتوردو داشلارېن قارنېنا، اۏنلارې إشیدیردی اۏنلار’لا دانېشېب، گۆنلری گؤز قېرپېمې کیمی باشا ووروردو.
آنجاق بیر گۆن، گۆناۏرتا چاغې دۆنیا اوچماغا باشلادې بالېغېن باشېنا، یومورتالار بیر-بیر سېنېردېلار و بالاجا بالېغا تانېش گلمهڲن قۏرخونج حئیوانلار چېخېردېلار دنیزه، بالاجا بالېق گؤزلرینه اینانا بیلمیردی، آغ یومرو داشلارېن ایچیندن چېخان چیرکین حئیوانلار بالېغېن آغ داشلارېن یانېندا داددېغې آغ گۆنلری بورنوندان گتیریردی، یازېق بالېق گؤردۆڲۆ هر بیر شئیین ایچینده نه اۏلدوغونا اۆرهڲینده دئییردی باشقا داشلارېن ایچیندهکیلر نهدیر؟ قوملارېن ایچ بۏیاسې نه؟ دنیزدهکی تپهلرین ایچی نئجه؟ و بالېغېن بئینینه جومموش بونلارا تای فیکیرلر، اۏنو دلی إتمکده ایدیلر. هر بیر ساعات بیر ایل کئچیردی آغ بالېغا، گئجه یارېیا چاتمېشدې، آی دنیزین دیبینی إله ایشېقلاندېرمېشدې سانکی آی دا بالېغېن ایچیندهکی فیکیرلری بیلمک ایستهییردی، پلمه آیېن قاباغېنې کسن هَمَن، بالاجا بالېق یۏرقون گؤزلرینه دینجلیک وئرمهمیش، اؤزگهلشمیش ساحیل قېراغېنېن داشېنې بیر یۏللوق آتېب، لئی کیمی دنیزین اۆرهڲینه سېخدې.