آناما مغلوب اولان ساچ‌لاریم / سئوينج إل‌سئوَر
“ساغ آغا، ساچ آغا، سنی چاغيرير…”
ننـه‌م هر آدديميندا دوداغی‌نين آلتينـدا غريبه دوعالار اوخويار، سحر-آخشام زومزومه إدَردی. جومـا آخشام‌لاری بيشيريلـَن يئمک‌لردن دادماغا اؤلولری دعوت إدردی. بونو خوصوصی دوعالار’لا إدَردی. قوهوم‌لاردان کيمين’سه باشی آغريـيير، اوشودور، قيزديرير، خسته‌‌حال اولوردو’سا، ننـه‌م دئييردی، اونو کيمين’سه روحو توتوب. چؤرک و دوز گؤتورَردی، چؤره‌گی تام اورتادان بؤلوب قوياردی بير مَندیلین اوستونـه. دوزو دا ايکی‌يـه بؤلونموش چؤره‌گين آراسی‌نـا. سونرا دا قويروغوندان ايپ’له باغلاديغی قاشيغی دوز-چؤره‌گين اوستونده ساخلاياراق دوداغی‌نين آلتيندا دانيشاردی. آخيردا دا هوندوردن گاه اؤلن‌لـَرين، گاه چئشیت‌لی يئمک‌لـَرين آدينی ساياردی. قاشيق هانسی’سا خؤره‌گين آدی گلـَنده سئوينجه‌گـه دوشوب يئللـَنمه‌گه باشلاری. ننـه‌م اونـدا خسته‌له‌نـَن آداما دئيردی کی، سنی فيلان آدامين روحو توتوب. اوره‌گی ده فيلان يئمه‌گی ايسته‌يير. اونون روحو عشقينه بو يئمکدن بير قازان آسمالی‌سان! بو، دئيه‌سَن خسته‌لـَره ياخشی إتگی گؤرسه‌دیردی. چونکی روح توتما مسأله‌سينه گؤره بيزيم إويميزه آخيشان آدام‌لارين سايی گونـدن-گونـه آرتيردی.
ننـه‌م ساچ‌لاريمی دارايا-دارايا بئله اوخوياردی: “ساچ آغا، ساچ آغا، سنی چاغيرير گ… آغا!..”بو کيچيک و قديم ماهنی’يلا ننـه‌م ساچ‌لاريمی اوزانماغا هَوَس‌لَنديرَردی.
جاوانليق‌دا اؤزونون نئجه قالين ساچ‌لاری اولدوغوندان دانيشاردی. باش بارماغينی او بیری بارماق‌لاريندان باجارديغی قدر چوخ آرالاييب گؤرسه‌دیردی: “جاوانليق‌دا ساچيمی باخ بو إنـده هؤرَرديم…”
بابام رحمته گئدندن سونرا ساچينی اوشاق‌لاری‌نين يولوندا سوپورگه إله‌مـه‌گيندن دانيشاردی. سونوجـدا ساچ‌لاری قوجالميش، قاباق‌کی گوجونو، طراوتينی ايتيرميشديلر. آمـا ننـه‌م يئنه ده ساچ‌لارينی قارشی‌سی‌نـا تؤکوب داراماغی، هؤرمه‌گی سئوَردی. ساچ‌لارينی هؤروب قييمت‌لی خزينه کيمی يايليغی‌نين آلتيندا گيزله‌يـَردی. گيزلت’سه ده، اوزه چيخارما’سا دا، اونلار’لا اؤيونرَدی. ننـه‌م هؤروک‌لردن دانيشاندا دئييردی کی، قيز اولاندا ساچ‌لارينی قوشا هؤرورموش، إولـه‌نَنـدن سونرا تک. من ايندی ده بيلميرم بونون بير معناسی وارمی؟ بلکه ده وارميش…
آناما ایذین وئرميردی کی، ساچ‌لاريمی کسديرسين. آنامين اؤز ساچ‌لاری بوينونون آرخاسيندان ايدی. هئچ واخت اوزانميردی. بير بالاجا اوزانان کيمی آنام ساچ اوستاسی‌نين يانينا قاچير، ساچ‌لارينی ووردوروب بوينونون ديبينـه قويوردو. دوشونوردو کی، ساچ‌لار چاغداش قادين‌لارا مانع اولور. گوندوزلـَر ايشله‌ييردی، ايشدن گلـَنده إوده إو ايش‌لرينی گؤروردو. ساچ‌لار اؤزَل قوللوق طلب ائله‌ديگيندن آنام اونلاردان جانينی قورتارماغا اوستونلوک وئريردی.
آنامين آجيغی‌نـا ننـه‌م ساچ‌لاریمين اوزانماسی اوچون دوعالار اوخويور، ساچ‌لاريمی سود’له، آيران’لا يويوردو. إويميزده أت بيشنده ننـه‌م قازانين ايچيندن ساققيز کيمی چئينه‌نـَن تيکه‌نی چيخاريب منيم بوشقابيما قويوردو. همين تيکه‌يـه ساچ اوزادان دئييردی. دئمک کی إلـه بو ساچ اوزادانی چوخ يئيـَن قيزين ساچ‌لاری اوزون اولوردو. ننـه‌م او تيکه‌نی هئچ کيمه وئرمـَزدی، سَهودَن باشقاسی‌نين قابی‌نـا دوشوب’سه، أليندن آليب منه وئريردی. همين غريبه تيکه‌نين دادی أتدن فرقلی ايدی. آرتيق اونو يئمه‌گـه اؤيرَنميشديم و منه دادلی گليردی.
هر سحر مکتبه گئدنده ساچ‌لاريمی آنام دارايير، کئچی بوينوزلارینـا اوخشايان فورمادا ييغير، آغ لئنت‌لـَر ووروردو. هر دفعه ده گؤز ياش‌لاری‌نـا بوغولوردوم. چونکی آنـام سانکی بوتون حيرصينی-هيککه‌سينی منيم زاوال‌لی ساچ‌لاريمدان چيخيردی. اؤزلجه‌سینه ننـه‌م’له ديلـله‌شَنده، آتام’لا سؤزو اولاندا ساچ‌لاريمی داها چوخ يولوشدوروردو. ساچ‌لاريمی کئچی کيمی ييغاندان سونرا ووردوغو لئنتين مؤحکـَم اولوب-اولماديغينی يوخلاماق اوچون بير ده بـَرک دارتيردی”بوينوزلاريمی”… اوندا لاپ ايمانيم يانيردی! آنـامين قورخوسوندان قيشقيرمير، جيگيلده‌ييرديم.
دفعه‌لـَر’له ساچ‌لاریمين اوستونده إوده سؤز-صؤحبت دوشموشدو. آنام دئييردی کی، هر سحر ساچ‌لاريمی ييغاندا اونا کونسئرت وئريرم، گـَرَک ساچ‌لاريم کسيلـه. آمـا ننـه‌م کيمسه‌نين ساچ‌لاريما ياخين دوشمه‌گينه ايمکان وئرميردی.
ننـه‌م ساچ‌لاريما خينـا قوياندا آنام لاپ عصبلـه‌شيردي. آنام خينايا نيفرت إديردی. قيسا ساچ‌لارينی ساری‌يـا بوياميشدی. خينانی ايسه “قوجا مالی” ساييردی. ننـه‌م’سه ايصرار ائديردی کی، خينا ساچ‌لاری جانلانديرير، قوووت‌لـَنديرير، أن أساسی دورومـدو.
حتّی اوکراين‌دان قوناق گلـَن داييم قيزلاريندان باشيما بيت کئچـَندَن سونرا دا ننـه‌م ساچ‌لاريمين کسيلمـه‌سينه قارشی چيخدی. داييم اؤز آروادی ايله بوشانما زامانیندا ایدی. ايکی قيزينی “قوناق آپارماق” آدی ایلا اوکراين‌دان قاچيرتميشدی، اوشاق‌لاری آروادی‌نـا وئرمـَک فيکری يوخ ايدی. اوشاق‌لار بيزيم ياشاديغيميز رايونـدا(منطقه) مکتـَبه گئتمه‌گـه باشلاميش‌ديـلار، آنا بابام گيلـده قاليرديلار. تئز-تئز بيزه گـَليرديلـَر، يا دا بيز بابام‌گيلـه گئديرديک. بو قيزلار ساچ‌لاريندا گـَتيرديک‌لـَری بيتی إوده هامی‌نين باشی‌نـا سالميش‌ديـلار. نـه قـَدَر قورونماغا چاليشسام دا، بيت منيم ده باشيما دوشدو. بيت شامپولاری‌نين، حتّی عادی شامپو و صابین‌لارين تاپيلماديغی دؤور ايدی. چؤرَک تاپيلميردی، او کی قالا شامپو اولا. باشيميزي پالتار صابینی ايله يويوردوق.
آنـام دئيينـه-دئيينـه ساچ‌لاريمی نـَفتلـه‌يير، قاباغيما آغ مـَله‌فـه سَرير، دارايير، دارايير، داراييردی. آمـا بيت قورتارميردی کی، قورتارميردی. بوتون گونو أليم باشيمـدا قالميشدی. بيت سيرکـه‌لرينی توتوب ديرناق‌لاريمين آراسيندا پارتلادير، آنـامين عصب‌لـَرينی پوزوردوم.سيرکه‌لر پارتلاديق‌جـا اونلاردان ماراق‌لی سَس چيخيردی، خوشومـا گـَليردی. يامان أيلـَنجـه‌لی ايدی.
آنـام منی هاردا توتسا، باشيمی ديزلـَری‌نين اوستونه قويوب بيتله‌ييردی. آخيردا بيتی إوده هامی‌نين باشينا سالديم. قارداش‌لاريمی کئچـَل إلـه‌ديلـَر. آنامين ساچ‌لاری قيسا ايدی، اونون ساچ‌لاری تميزلـَندی. قالديق ننـه‌م’له من.
ننـه‌م قفيل خسته‌لـَندی و اؤلـوم ياتاغی‌نـا دوشـدو. اؤلـه‌نه‌جـَن ساچ‌لاريندان بيت تميزلـَنمه‌دی. بی‌بی‌لـَريم ييغيلديـلار، ننـه‌مين ساچ‌لارينی نـَفتلـه‌ديلـَر، داراديـلار. اوندا سوچلولوق دویغوسو حاکيم کـَسيلدی بالاجا قلبيمـه. ننـه‌م ساچ‌لارينی چوخ سئويردی.
ننـه‌مين قيرخی چيخاندان سونرا آنـام منی اؤز ساچ اوستاسی‌نـا آپاردی، ساچ‌لاريمی ديبـدَن کـَسديردی. من ننـه‌مين ايل‌لـَر’له قورودوغو، اوستونه أسديگی ساچ‌لاريمی قورويا بيلمه‌ديم. سونرا منيم اوچون داها فرقی يوخ ايدی. ساچ‌لاريم گاه اوزانيردی، گاه کـَسديريرديم، چئشیت‌لی فورمالارا سالديريرديم.
ساچ‌لاريم اوغروندا گئـدَن ساواش‌دا ننـه‌م آناما مغلوب اولدو. آما هردَن منه إلـه گـَلير کی، ساچ‌لاريمی قوروسايديم، هر شئی باشقا جور اولاجاق‌دی. آيری بير قادين اولاجاق‌ديم، کيم بيلير…
سئوينج إل‌سئوَر
کؤچوروب اویغونلاشدیران: آیهان میانالی
Yazını bu əlifbada oxuyun: TÜRKCƏ
