أل‌لری… / آیناز بزرگان (حیکایه)
سحر تله‌سیک یوخودان قالخېب، ساعاتا باخسېن دئیه ألینی اوزالتدې، آنجاق یادېنا دۆشدۆ ساعات آشاغې قاتدا قالېب. دوروب یوخولو-یوخولو پیلله‌لرین بیر نئچه‌سینی آشاغې إندی؛ گؤزلرینی قېیاراق، أڲیلیب دوواردان آسلانمېش ساعاتا باخدې. ساعات آلتې یارېمې گؤرسه‌دیردی. یارې یوخولو یارې اۏیاق بیر دورومدا، اۏیانماق اۆچۆن هله تئز اۏلماسېنې دۆشۆنۆب، یاتاغېنا دۏغرو قایېدېب، اؤزۆنۆ یاتاغېن اۆزه‌رینه سریب، یئنی‌دن یاتماغا چالېشدې.
بیرآز اۆشۆیۆردۆ. پتونو یاشام یۏلداشې، اؤزۆنه چولقالامېشدې. یاواشجا پتونون قېراغېندان یاپېشېب اؤزۆنه سارې چکدی. قېچ‌لارېنې یارې‌یـاجان سالدې پتونون آلتېنا؛ گؤزلرینی یوموب یوخوسونو خاطېرلادې. بیر آن اینجه‌دن گۆلۆمسه‌ییب، سئوینج بۆتۆن جانېنې بۆرۆدۆ.
بوگئجه یوخوسونون سئوینجیندن، دؤنه‌لرجه اۏیانمېشدې، یوخوسونو آن با آن دۆشۆنۆب، بیر دادلې یئمک کیمی، یاواش-یاواش دادېنې بۆتۆن جانېنا سیندیرمیشدی.
إولرینده’یدی، گۆن باتان چاغ ایدی، پرده‌لر هر زامانکې کیمی قېراغا چکیلمیشدی. گۆنَشین قېزارمېش ایشېق‌لارې، اۏتاغېن دووارلارېندان قاپې‌یـا سارې قۏل‌لارېنې اوزالتمېشدې.
بیر آن هئچ بیلمَزدن اۆره‌ڲی دلیجه‌سینه چېرپېنماغا باشلادې. ایره‌لی گئتمک اۆچۆن قېچ‌لارېندا گۆجۆ قالمامېش کیمی حیس اۏلونوردو. اۏتوردو؛ کیشی باشېنې اۏنا سارې چئویردی، گۆلۆمسه‌یه‌رک اۏنا باخېب، دوروب گلدی یانېنا. ایندی اۆره‌ڲی إله چېرپېنېردې، سانکی آز قالېردې آغزېندان إشیڲه چېخا.
گؤزلرینی اۏنون أل‌لرینه تیکدی. گۆنشین ایشېق‌لارې بارماق‌لارې‌نېن آراسېندان بیر ایپک قوماش کیمی کئچیب، اۏنون گؤزلرینده بیر سئحرلی گؤرۆنتۆنۆ باشلادې سرگی‌له‌مه‌ڲه. اودقوندو؛ اۏنون اۆچۆن نفس آلماق بئله چتین‌لشمیشدی. هر نفس آلدېغېندا هاوا بۏغازېنې یارا-یارا، سینه‌سینه کئچیب یئنی‌دن سینه‌سینی یارا-یارا گلیب آغزېندان إشیڲه چېخېردې. تیترک بارماق‌لارېنې أل‌لری‌نین ایچینده سېخېب، دۏداق‌لارې بیر بیرینه دڲدی، آما اؤزۆ ده اؤز سسینی إشیتمه‌دی بیر عؤمۆر حاضېرلادېغې سؤزلر، سانکې بیر قوش اۏلوب هاوایا اوچدو…
کیشی هیجانلې گؤزلرینی اۏنون گؤزلرینه تیکیب، اوزون سۆره هئچ دینمه‌دی. سۏنرا دۏداق‌لارې یاواشجا بیر-بیرینه چاتېب، سؤزلری قادېنېن قولاق‌لارېندا یئر آلدې.
-بۆتۆن دئدیک‌لرین یالان اۏلدو!
سن إله سانېردېن گلمه‌رم، آما گلدیم. بیر عؤمۆردۆ گلیرم؛ گئجه‌م ده یۏخدو، گۆندۆزۆم ده. ایل‌لردی یۏل گلیرم. بورا گلیب چاتماغېم، دۆز قېرخ ایل چکدی. بیلیرم سن گؤزله‌ییردین، تک بو اومود’لا ایل‌لر بۏیو یۏل گلدیم. تانېمایا-تانېمایا، سۏروشا-سۏروشا، آغلایا-آغلایا، آما آخېردا چاتدېم، یئتیشدیم.
کیشی أل‌لرین اوزالتدې اۏنا سارې. أل‌لرینه دریندن باخدې. أل‌لرینی تانېیېردې، اوزاق‌لاردان گلن بیر وارلېق کیمی ایدی، اۏنلارې هئچ اونوتمامېشدې، حسرتینده یاشادېغې هَمن أل‌لر ایدی اؤزۆ کیمی، همن اؤزله‌دیڲی تانېش أل‌لره اۏخشایېردې، دۏغولمامېشدان اؤنجه‌کی أل‌لر کیمی…
اۏرخون ألیفباسې ایله اۏخویون!
اۏرخون ألیفباسې ایله اۏخویون!
𐰽𐰅𐰎𐰅𐰺 𐱃𐰅𐰞𐰅𐰽𐰄𐰚 𐰖𐰆𐰐𐰆𐰑𐰀𐰣 𐰴𐰀𐰞𐰐𐰃𐰉⹁ 𐰽𐰀𐰀𐱃𐰀 𐰉𐰀𐰐𐰽𐰃𐰣 𐰑𐰅𐰖𐰅 𐰅𐰞𐰄𐰣𐰄 𐰆𐰔𐰀𐰞𐱃𐰑𐰃⹁ 𐰀𐰣𐰕𐰀𐰴 𐰖𐰀𐰑𐰃𐰣𐰀 𐰑𐰈𐱁𐰑𐰈 𐰽𐰀𐰀𐱃 𐰀𐱁𐰀𐰍𐰃 𐰴𐰀𐱃𐰑𐰀 𐰴𐰀𐰞𐰃𐰉. 𐰑𐰆𐰺𐰆𐰉 𐰖𐰆𐰐𐰆𐰞𐰆-𐰖𐰆𐰐𐰆𐰞𐰆 𐰯𐰄𐰞𐰞𐰅𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣 𐰉𐰄𐰺 𐰣𐰅𐰲𐰅𐰽𐰄𐰣𐰄 𐰀𐱁𐰀𐰍𐰃 𐰅𐰣𐰑𐰄; 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰄 𐰴𐰃𐰖𐰀𐰺𐰀𐰴⹁ 𐰅𐰏𐰄𐰞𐰄𐰉 𐰑𐰆𐰋𐰀𐰺𐰑𐰀𐰣 𐰀𐰽𐰞𐰀𐰣𐰢𐰃𐱁 𐰽𐰀𐰀𐱃𐰀 𐰉𐰀𐰐𐰑𐰃. 𐰽𐰀𐰀𐱃 𐰀𐰞𐱃𐰃 𐰖𐰀𐰺𐰃𐰢𐰃 𐰏𐰘𐰺𐰽𐰅𐰑𐰄𐰺𐰑𐰄. 𐰖𐰀𐰺𐰃 𐰖𐰆𐰐𐰆𐰞𐰆 𐰖𐰀𐰺𐰃 𐰗𐰖𐰀𐰴 𐰉𐰄𐰺 𐰑𐰆𐰺𐰆𐰢𐰑𐰀⹁ 𐰗𐰖𐰀𐰣𐰢𐰀𐰴 𐰈𐰲𐰈𐰣 𐰎𐰅𐰞𐰅 𐱃𐰅𐰔 𐰗𐰞𐰢𐰀𐰽𐰃𐰣𐰃 𐰑𐰈𐱁𐰈𐰣𐰈𐰉⹁ 𐰖𐰀𐱃𐰀𐰍𐰃𐰣𐰀 𐰑𐰗𐰍𐰺𐰈 𐰴𐰀𐰖𐰃𐰑𐰃𐰉⹁ 𐰘𐰔𐰈𐰣𐰈 𐰖𐰀𐱃𐰀𐰍𐰃𐰣 𐰈𐰔𐰅𐰺𐰄𐰣𐰅 𐰽𐰅𐰺𐰄𐰉⹁ 𐰖𐰅𐰣𐰄𐰑𐰅𐰣 𐰖𐰀𐱃𐰢𐰀𐰍𐰀 𐰲𐰀𐰞𐰃𐱁𐰑𐰃. 𐰉𐰄𐰺𐰀𐰔 𐰈𐱁𐰈𐰖𐰈𐰺𐰑𐰈. 𐰯𐰅𐱃𐰆𐰣𐰆 𐰖𐰀𐱁𐰀𐰢 𐰖𐰗𐰞𐰑𐰀𐱁𐰃⹁ 𐰘𐰔𐰈𐰣𐰅 𐰲𐰆𐰞𐰴𐰀𐰞𐰀𐰢𐰃𐱁𐰑𐰃. 𐰖𐰀𐰋𐰀𐱁𐰕𐰀 𐰯𐰅𐱃𐰆𐰣𐰆𐰣 𐰴𐰃𐰺𐰀𐰍𐰃𐰣𐰑𐰀𐰣 𐰖𐰀𐰯𐰃𐱁𐰃𐰉 𐰘𐰔𐰈𐰣𐰅 𐰽𐰀𐰺𐰃 𐰲𐰅𐰚𐰑𐰄. 𐰴𐰃𐰲𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰃 𐰖𐰀𐰺𐰃𐰖𐰀𐰕𐰀𐰣 𐰽𐰀𐰞𐰑𐰃 𐰯𐰅𐱃𐰆𐰣𐰆𐰣 𐰀𐰞𐱃𐰃𐰣𐰀; 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰄 𐰖𐰆𐰢𐰆𐰉 𐰖𐰆𐰐𐰆𐰽𐰆𐰣𐰆 𐰐𐰀𐱃𐰃𐰺𐰞𐰀𐰑𐰃. 𐰉𐰄𐰺 𐰀𐰣 𐰄𐰣𐰕𐰅𐰑𐰅𐰣 𐰏𐰈𐰞𐰈𐰢𐰽𐰅𐰖𐰄𐰉⹁ 𐰽𐰅𐰋𐰄𐰣𐰕 𐰉𐰈𐱃𐰈𐰣 𐰕𐰀𐰣𐰃𐰣𐰃 𐰉𐰈𐰺𐰈𐰑𐰈. 𐰉𐰆 𐰏𐰅𐰕𐰅 𐰖𐰆𐰐𐰆𐰽𐰆𐰣𐰆𐰣 𐰽𐰅𐰋𐰄𐰣𐰕𐰄𐰣𐰑𐰅𐰣⹁ 𐰑𐰘𐰣𐰅𐰞𐰅𐰺𐰕𐰅 𐰗𐰖𐰀𐰣𐰢𐰃𐱁𐰑𐰃⹁ 𐰖𐰆𐰐𐰆𐰽𐰆𐰣𐰆 𐰀𐰣 𐰉𐰀 𐰀𐰣 𐰑𐰈𐱁𐰈𐰣𐰈𐰉⹁ 𐰉𐰄𐰺 𐰑𐰀𐰑𐰞𐰃 𐰖𐰅𐰢𐰅𐰚 𐰚𐰄𐰢𐰄⹁ 𐰖𐰀𐰋𐰀𐱁-𐰖𐰀𐰋𐰀𐱁 𐰑𐰀𐰑𐰃𐰣𐰃 𐰉𐰈𐱃𐰈𐰣 𐰕𐰀𐰣𐰃𐰣𐰀 𐰽𐰄𐰣𐰑𐰄𐰺𐰢𐰄𐱁𐰑𐰄. 𐰅𐰋𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰑𐰅 𐰄𐰑𐰄⹁ 𐰏𐰈𐰣 𐰉𐰀𐱃𐰀𐰣 𐰲𐰀𐰍 𐰄𐰑𐰄⹁ 𐰯𐰅𐰺𐰑𐰅𐰞𐰅𐰺 𐰎𐰅𐰺 𐰔𐰀𐰢𐰀𐰣𐰚𐰃 𐰚𐰄𐰢𐰄 𐰴𐰃𐰺𐰀𐰍𐰀 𐰲𐰅𐰚𐰄𐰞𐰢𐰄𐱁𐰑𐰄. 𐰏𐰈𐰣𐰅𐱁𐰄𐰣 𐰴𐰃𐰔𐰀𐰺𐰢𐰃𐱁 𐰄𐱁𐰃𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃⹁ 𐰗𐱃𐰀𐰍𐰃𐰣 𐰑𐰆𐰋𐰀𐰺𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰑𐰀𐰣 𐰴𐰀𐰯𐰃𐰖𐰀 𐰽𐰀𐰺𐰃 𐰴𐰗𐰞𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰃 𐰆𐰔𐰀𐰞𐱃𐰢𐰃𐱁𐰑𐰃. 𐰉𐰄𐰺 𐰀𐰣 𐰎𐰅𐰲 𐰉𐰄𐰞𐰢𐰅𐰔𐰑𐰅𐰣 𐰈𐰺𐰅𐰏𐰄 𐰑𐰅𐰞𐰄𐰕𐰅𐰽𐰄𐰣𐰅 𐰲𐰃𐰺𐰯𐰃𐰣𐰢𐰀𐰍𐰀 𐰉𐰀𐱁𐰞𐰀𐰑𐰃. 𐰄𐰺𐰅𐰞𐰄 𐰏𐰅𐱃𐰢𐰅𐰚 𐰈𐰲𐰈𐰣 𐰴𐰃𐰲𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰑𐰀 𐰏𐰈𐰕𐰈 𐰴𐰀𐰞𐰢𐰀𐰢𐰃𐱁 𐰚𐰄𐰢𐰄 𐰎𐰄𐰽𐰽 𐰗𐰞𐰆𐰣𐰆𐰺𐰑𐰆. 𐰗𐱃𐰆𐰺𐰑𐰆; 𐰚𐰄𐱁𐰄 𐰉𐰀𐱁𐰃𐰣𐰃 𐰗𐰣𐰀 𐰽𐰀𐰺𐰃 𐰲𐰅𐰋𐰄𐰺𐰑𐰄⹁ 𐰏𐰈𐰞𐰈𐰢𐰽𐰅𐰖𐰅𐰺𐰅𐰚 𐰗𐰣𐰀 𐰉𐰀𐰐𐰃𐰉⹁ 𐰑𐰆𐰺𐰆𐰉 𐰏𐰅𐰞𐰑𐰄 𐰖𐰀𐰣𐰃𐰣𐰀. 𐰄𐰣𐰑𐰄 𐰈𐰺𐰅𐰏𐰄 𐰅𐰞𐰅 𐰲𐰃𐰺𐰯𐰃𐰣𐰃𐰺𐰑𐰃⹁ 𐰽𐰀𐰣𐰚𐰄 𐰀𐰔 𐰴𐰀𐰞𐰃𐰺𐰑𐰃 𐰀𐰍𐰔𐰃𐰣𐰑𐰀𐰣 𐰅𐱁𐰄𐰏𐰅 𐰲𐰃𐰐𐰀. 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰄 𐰗𐰣𐰆𐰣 𐰅𐰞𐰞𐰺𐰄𐰣𐰅 𐱃𐰄𐰚𐰑𐰄. 𐰏𐰈𐰣𐰅𐱁𐰄𐰣 𐰄𐱁𐰃𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃 𐰉𐰀𐰺𐰢𐰀𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰃𐰣 𐰀𐰺𐰀𐰽𐰃𐰣𐰑𐰀𐰣 𐰉𐰄𐰺 𐰄𐰯𐰅𐰚 𐰴𐰆𐰢𐰀𐱁 𐰚𐰄𐰢𐰄 𐰚𐰅𐰲𐰄𐰉⹁ 𐰗𐰣𐰆𐰣 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰑𐰅 𐰉𐰄𐰺 𐰽𐰅𐰎𐰺𐰞𐰄 𐰏𐰘𐰺𐰈𐰣𐱃𐰈𐰣𐰈 𐰉𐰀𐱁𐰞𐰀𐰑𐰃 𐰽𐰅𐰺𐰏𐰄𐰞𐰅𐰢𐰅𐰏𐰅. 𐰆𐰑𐰴𐰆𐰣𐰑𐰆; 𐰗𐰣𐰆𐰣 𐰈𐰲𐰈𐰣 𐰣𐰅𐰊𐰅𐰽 𐰀𐰞𐰢𐰀𐰴 𐰉𐰅𐰞𐰅 𐰲𐰅𐱃𐰄𐰣𐰞𐰅𐱁𐰢𐰄𐱁𐰑𐰄. 𐰎𐰅𐰺 𐰣𐰅𐰊𐰅𐰽 𐰀𐰞𐰑𐰃𐰍𐰃𐰣𐰑𐰀 𐰎𐰀𐰋𐰀 𐰉𐰗𐰍𐰀𐰔𐰃𐰣𐰃 𐰖𐰀𐰺𐰀-𐰖𐰀𐰺𐰀⹁ 𐰽𐰄𐰣𐰅𐰽𐰄𐰣𐰅 𐰚𐰅𐰲𐰄𐰉 𐰖𐰅𐰣𐰄𐰑𐰅𐰣 𐰽𐰄𐰣𐰅𐰽𐰄𐰣𐰄 𐰖𐰀𐰺𐰀-𐰖𐰀𐰺𐰀 𐰏𐰅𐰞𐰄𐰉 𐰀𐰍𐰔𐰃𐰣𐰑𐰀𐰣 𐰅𐱁𐰄𐰏𐰅 𐰲𐰃𐰐𐰃𐰺𐰑𐰃. 𐱃𐰄𐱃𐰺𐰅𐰚 𐰉𐰀𐰺𐰢𐰀𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰃 𐰅𐰞𐰞𐰺𐰄𐰣𐰄𐰣 𐰄𐰲𐰄𐰣𐰑𐰅 𐰽𐰃𐰐𐰃𐰉⹁ 𐰑𐰗𐰑𐰀𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃 𐰉𐰄𐰺 𐰉𐰄𐰺𐰄𐰣𐰅 𐰑𐰅𐰏𐰑𐰄⹁ 𐰀𐰢𐰢𐰀 𐰘𐰔𐰈 𐰑𐰅 𐰘𐰔 𐰽𐰅𐰽𐰄𐰣𐰄 𐰅𐱁𐰄𐱃𐰢𐰅𐰑𐰄. 𐰉𐰄𐰺 𐰘𐰢𐰈𐰺 𐰎𐰀𐰔𐰃𐰺𐰞𐰀𐰑𐰃𐰍𐰃 𐰽𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺⹁ 𐰽𐰀𐰣𐰚𐰄 𐰉𐰄𐰺 𐰴𐰆𐱁 𐰗𐰞𐰆𐰉 𐰎𐰀𐰋𐰀𐰖𐰀 𐰆𐰲𐰑𐰆… 𐰚𐰄𐱁𐰄 𐰎𐰅𐰖𐰅𐰕𐰀𐰣𐰞𐰃 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰄 𐰗𐰣𐰆𐰣 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰅 𐱃𐰄𐰚𐰄𐰉⹁ 𐰆𐰔𐰆𐰣 𐰽𐰈𐰺𐰅 𐰎𐰅𐰲 𐰑𐰄𐰣𐰢𐰅𐰑𐰄. 𐰽𐰗𐰣𐰺𐰀 𐰑𐰗𐰑𐰀𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃 𐰖𐰀𐰋𐰀𐱁𐰕𐰀 𐰉𐰄𐰺-𐰉𐰄𐰺𐰄𐰣𐰅 𐰲𐰀𐱃𐰃𐰉⹁ 𐰽𐰘𐰔𐰞𐰅𐰺𐰄 𐰴𐰀𐰑𐰃𐰣𐰃𐰣 𐰴𐰆𐰞𐰀𐰴𐰞𐰀𐰺𐰃𐰣𐰑𐰀 𐰖𐰅𐰺 𐰀𐰞𐰑𐰃. -𐰉𐰈𐱃𐰈𐰣 𐰑𐰅𐰑𐰄𐰚𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣 𐰖𐰀𐰞𐰀𐰣 𐰗𐰞𐰑𐰆! 𐰽𐰅𐰣 𐰅𐰞𐰅 𐰽𐰀𐰣𐰃𐰺𐰑𐰃𐰣 𐰏𐰅𐰞𐰢𐰅𐰺𐰅𐰢⹁ 𐰀𐰢𐰢𐰀 𐰏𐰅𐰞𐰑𐰄𐰢. 𐰉𐰄𐰺 𐰘𐰢𐰈𐰺𐰑𐰈 𐰏𐰅𐰞𐰄𐰺𐰅𐰢; 𐰏𐰅𐰕𐰅𐰢 𐰑𐰅 𐰖𐰗𐰐 𐰑𐰃𐰺⹁ 𐰏𐰈𐰣𐰑𐰈𐰔𐰈𐰢 𐰑𐰅. 𐰄𐰞𐰞𐰅𐰺𐰑𐰄 𐰖𐰗𐰞 𐰏𐰅𐰞𐰄𐰺𐰅𐰢. 𐰉𐰆𐰺𐰀 𐰏𐰅𐰞𐰄𐰉 𐰲𐰀𐱃𐰢𐰀𐰍𐰃𐰢⹁ 𐰑𐰈𐰔 𐰴𐰃𐰺𐰐 𐰄𐰞 𐰲𐰅𐰚𐰑𐰄. 𐰉𐰄𐰞𐰄𐰺𐰅𐰢 𐰽𐰅𐰣 𐰏𐰘𐰔𐰞𐰅𐰖𐰄𐰺𐰑𐰄𐰣⹁ 𐱃𐰅𐰚 𐰉𐰆 𐰆𐰢𐰆𐰑’𐰞𐰀 𐰄𐰞𐰞𐰅𐰺 𐰉𐰗𐰖𐰆 𐰖𐰗𐰞 𐰏𐰅𐰞𐰑𐰄𐰢. 𐱃𐰀𐰣𐰃𐰢𐰀𐰖𐰀-𐱃𐰀𐰣𐰃𐰢𐰀𐰖𐰀⹁ 𐰽𐰗𐰺𐰆𐱁𐰀-𐰽𐰗𐰺𐰆𐱁𐰀⹁ 𐰀𐰍𐰞𐰀𐰖𐰀-𐰀𐰍𐰞𐰀𐰖𐰀⹁ 𐰀𐰢𐰢𐰀 𐰀𐰐𐰃𐰺𐰑𐰀 𐰲𐰀𐱃𐰑𐰃𐰢⹁ 𐰖𐰅𐱃𐰄𐱁𐰑𐰄𐰢. 𐰚𐰄𐱁𐰄 𐰅𐰞𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣 𐰆𐰔𐰀𐰞𐱃𐰑𐰃 𐰗𐰣𐰀 𐰽𐰀𐰺𐰃. 𐰅𐰞𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰅 𐰑𐰅𐰺𐰄𐰣𐰑𐰅𐰣 𐰉𐰀𐰐𐰑𐰃. 𐰅𐰞𐰞𐰅𐰺𐰄𐰣𐰄 𐱃𐰀𐰣𐰃𐰖𐰃𐰺𐰑𐰃⹁ 𐰆𐰔𐰀𐰴𐰞𐰀𐰺𐰑𐰀𐰣 𐰏𐰅𐰞𐰅𐰣 𐰉𐰄𐰺 𐰋𐰀𐰺𐰞𐰃𐰴 𐰚𐰄𐰢𐰄 𐰄𐰑𐰄⹁ 𐰗𐰣𐰞𐰀𐰺𐰃 𐰎𐰅𐰲 𐰆𐰣𐰆𐱃𐰢𐰀𐰢𐰃𐱁𐰑𐰃⹁ 𐰎𐰅𐰽𐰺𐰅𐱃𐰄𐰣𐰑𐰅 𐰖𐰀𐱁𐰀𐰑𐰃𐰍𐰃 𐰎𐰅𐰢𐰅𐰣 𐰅𐰞𐰞𐰅𐰺 𐰄𐰑𐰄 𐰘𐰔𐰈 𐰚𐰄𐰢𐰄⹁ 𐰎𐰅𐰢𐰅𐰣 𐰘𐰔𐰞𐰅𐰑𐰄𐰏𐰄 𐱃𐰀𐰣𐰃𐱁 𐰅𐰞𐰞𐰅𐰺𐰅 𐰗𐰐𐱁𐰀𐰖𐰃𐰺𐰑𐰃⹁ 𐰑𐰗𐰍𐰆𐰞𐰢𐰀𐰢𐰃𐱁𐰑𐰀𐰣 𐰘𐰣𐰕𐰅𐰚𐰄 𐰅𐰞𐰞𐰅𐰺 𐰚𐰄𐰢𐰄…
Yazını bu əlifbada oxuyun: TÜRKCƏ
بَنزَرگه‌لر / Bənzərgələr
قار دنهلری / آیناز بزرگان (حیکایه)
یانېت‌سېز سۏرغولار / فائضه بزرگان (حیکایه)
ناغېللارداکې اؤزلَم / فائضه بزرگان (حیکایه)
ایکی یاشلې کؤرپهنین آجې حیکایهسی / واریث یۏلچویئو…
یالقېز إو / سحر روحی (حیکایه)
بوز / اومان میانالې (حیکایه)
ایلان / رحیم علییئو (حیکایه)
جزا / سئوینج إلسئور (حیکایه)
دارا / آراز أحمداۏغلو (حیکایه)
حقیقی سئوگی چاغداش اینسان اۆچۆن بیر نیسگیل، سئحرلی عالَم‌لرده یاشانمېش بیر اؤزلم کیمی اۏلموشدور. بو اینسان یاشادېغې سۆرعتلی یاشایېشېن یئیین‌لیڲینه چاتا بیلمه‌دیڲی اۆچۆن اۏنو – أن آزې – یوخولارېندا گؤرمک اومودو ایله یاشاماقدا دېر. نییه یوخولارېندا؟ هئرمان هئسسئ Sidharta رۏمانېندا هیندوایسم اوپانیشادلارېندان بئله یازېر: “اینسان یوخودایکن آتماندا (آللاه)دا یاشایېر.” دده قۏرقود کیتابېندا ایسه یازېر: “اۏغوز خالقې یوخونو کیچیک اؤلۆم بیلیر.” قورآن-کریمین ده بویوردوغونا گؤره آللاه اینسانې یوخودا اؤلدۆرۆب آیېلاندا جانېنې قایتارېر. حدیث‌لرده ده “” دئییلیب. حقیقی سئوگییه چاتماق اۆچۆن اؤلمک شرط دیر. بو اؤلۆم إقۏنون اؤلۆمۆ دیر. حیکایه‌نین قهرمانې آیېلېب ساعاتا باخېر، 6:30. آما یئنه پتونون آلتېنا قایېدېب اۏ گؤزَل یوخوسونو یاشاماق، یانې خاۏسدا و یاخود اؤلۆم دۆنیاسېندا یاشادېغې لذّتلی یاشامې تجرۆبه إتمکدن ذؤوق آلېر. بو مرحَله ایسته‌یه‌رَک اؤلۆمه تسلیم اۏلوب خاۏسدا یاشاماق ایسته‌ڲی دیر. خاۏسداکې یاشام إله گؤزَل دیر کی قهرمان اۏرادان قایېتماق ایسته‌میر.
بو یاشام خاۏسدا گۆنَشین شۆعاع‌لارې ایله ایشېقلاندېرېلمېش أل‌لر دیر. بورادا تئاتر صحنه‌سی کیمی گؤرۆنن بو ایمگه ایستر ایسته‌مَز اینسانې إدقار آللان پۏئ جناب‌لارې‌نېن بیرینیجی حیکایه‌سینه آپارېر. اۏرا‌دا قهرمان سئوگیلی‌سی‌نین آغ دیش‌لرینه وورولوب قالېر و هر ایکی‌سی‌نین یاشامېنې محو إدن بو آغ دیش‌لرین یاراتدېغې مۏنۏمانیا اۏلور. مۏنۏمانیا پیسکۏلۏژی خسته‌لیک سایېلسا دا، میستیک دۆنیا‌نېن سئوگیلی‌نین أل‌لری یا دیش‌لریندن باشقا گؤزَل‌لیڲی ایسته‌یه‌رَک گؤرمه‌مک دیر. دَلی عاشیق بۆتۆن وار‌لېغې ایله اۏ گؤزَل‌لیڲه وورولوب و اۏندان باشقا هئچ نه‌یی گؤرمک ایسته‌میر.
بو گؤزَل‌لیکدن اؤته‌ده سئوگیلی‌نین گؤز‌لری دایانېب. اۏ گؤز‌لری گؤرَن دیلی لال اۏلمالې دېر: “نیطقیم توتولور غونچه‌یی-خندانېنې گؤره‌جَک / باغرېم دَلینیر ناوکی مۆژگانېنې گؤره‌جَک.” بو یۏلون یۏلچوسو قېرخ ایل یۏلدا اۏلوب. قېرخ تۆرک میفۏلۏژی‌سینده چۏخلوق، اؤزۆنۆاینجیتمه، عذابې دؤزمک، تؤوبه‌نین قبول اۏلوندوغو مۆدّت و بونلار کیمی آنلام‌لارېن سیمگه‌سی دیر. حقیقی عاشیق یۏلون اوزونلوغو، عذاب-أذيّتی یۏخ، یۏلون سۏنوندا دوران سئوگیلی‌سی‌نین گؤزلریندن باشقا هئچ نه‌یی گؤرمه‌مه‌لی دیر.
“گر جذبه‌یی-عئشق اۏلسا گتیررم، نئجه گلمز؟” بویورموش نباتی بابامېز.
بو مینیمال حیکایه رئال‌لېقدان ایده‌آل‌لارا گئدیر. رئال یاشامېن گۆنده‌لیڲی تام اینجه‌لیک’له ایمگه‌لنیر. قېسسالېغېنا باخمایاراق ایکینجی إپیزۏدا دۏغال دویقو‌لار’لا سۆرۆک‌لَییر اۏخوجونو. میمیکا، ایشېق إفئکتی، سیلوئت‌لر، گۆنَش، پنجره ایلاهی آاورانې یاراتماقدا گؤرۆنسل إفئکئت‌لرین دۆزگۆن قوللانېلماسېنې گؤرسه‌دیر. بو دۏغاللېغې هر کس یاشایېر. آما اۏ یوخو اۆچۆن دفعه‌لر’له اؤلۆب دیریلمک گَرَک. قېرخ ایل یۏل گئتمک گَرَک، آغلایاراق، تانېمایا-تانېمایا، سۏروشا سۏروشا! تانېمادېق‌لارېندان قۏرخمایېب سۏروشماق، آراشدېرماق اینسانې مَقصَده چاتدېقدا ظفر سئوینجی‌نین گؤز یاش‌لارې ایله قارشېلایاجاق.
آراز أحمداۏغلو
Həqiqi sevgi çağdaş insan üçün bir nisgil (nostlgiya), sehrli aləmlərdə yaşanmış bir özləm kimi olmuşdur. Bu insan yaşadığı sürətli yaşayışın yeyinliyinə çata bilmədiyi üçün onu – ən azı – yuxularında görmək ümidi ilə yaşamaqdadır. Niyə yuxularında? Herman Hesse Sidharta romanında Hinduism Upanişadlarından belə yazır: “İnsan yuxudaykən Atmanda (Allah)da yaşayır.” Dədə Qorqud kitabında isə yazır: “Oğuz xalqı yuxunu kiçik ölüm bilir.” Qurani-Kərimin də buyurduğuna görə Allah insanı yuxuda öldürüb ayılanda canını qaytarır. Hədislərdə də “” deyilib. Həqiqi sevgiyə çatmaq üçün ölmək şərtdir. Bu ölüm EQOnun ölümüdür. Hekayənin qəhrəmanı ayılıb saata baxır, 6:30. Amma yenə pətunun altına qayıdıb o gözəl yuxusunu yaşamaq, yəni xaosda və yaxud ölüm dünyasında yaşadığı ləzzətli həyatı təcrübə etməkdən zövq alır. Bu mərhələ istəyərək ölümə təslim olub xaosda yaşamaq istəyidir. Xaosdakı həyat elə gözəldir ki qəhrəman oradan qayıtmaq istəmir.
Bu həyat xaosda günəşin şüaları ilə işıqlandırılmış əllərdir. Burada teatr səhnəsi kimi görünən bu imgə istər istəməz insanı Edqar Allan Poe cənablarının Berenice hekayəsinə aparır. Orada qəhrəman sevgilisinin ağ dişlərinə vurlub qalır və hər ikisinin həyatını məhv edən bu ağ dişlərin yaratdığı Monomania olur. Monomania psixoloji xəstəlik sayılsa da, mistik dünyanın sevgilinin əlləri ya dişlərindən başqa gözəlliyi istəyərək görməməkdir. Dəli aşiq bütün varlığı ilə o gözəlliyə vurulub və ondan başqa heç nəyi görmək istəmir.
Bu gözəllikdən ötədə sevgilinin gözləri dayanıb. O gözləri görən dili lal olmalıdır: “Nitqim tutulur qönçeyi-xəndanını görcək / Bağrım dəlinir navəki müjganını görcək.” Bu yolun yolçusu qırx il yolda olub. Qırx Türk mifologiyasında çoxluq, özünüincitmə, əzabı dözmək, tövbənin qəbul olunduğu müddət və sa. kimi anlamların simgəsi dir. Həqiqi aşiq yolun uzunluğu, əzab-əziyyəti yox, yolun sonunda duran sevgilisinin gözlərindən başqa heç nəyi görməməli dir.
“Gər cəzbeyi-eşq olsa gətirrəm, necə gəlməz?” buyurmuş Nəbati babamız.
Bu minimal hekayə reallıqdan ideallara gedir. Real yaşamın gündəliyi tam incəliklə imgələnir. Qıssalığına baxmayaraq ikinci epizoda doğal duyğularla sürükləyir oxucunu. Mimika, işıq effekti, siluetlər, günəş, pəncərə ilahi auranı yaratmaqda görünsəl effektlərin düzgün qullanılmasını göstərir. Bu doğallığı hər kəs yaşayır. Amma o yuxu üçün dəfələrlə ölüb dirilmək gərək. Qırx il yol getmək gərək, ağlayaraq, tanımaya-tanımaya, soruşa soruşa! Tanımadıqlarından qorxmayıb soruşmaq, araşdırmaq insanı məqsədə çatdıqda zəfər sevincinin göz yaşları ilə qarşılayacaq.
Araz Əhmədoğlu