آلۏولانان گۆلۆستان / آیناز بزرگان (حیکایه)
گئجه یارېسې قادېنېن قېشقېرتې‌سې گؤڲه قالخمېشدې؛ إوده آناسېندان باشقا بیر ده گتیردیک‌لری ماما وار ایدی. قېزېن آناسې بیر ألیندن توتوب دیل‌آلتې بیر شئی‌لر مېزېلدایېر هردن ده بو بیریسی ألی’یله گؤزلریندن تؤکۆلن یاش‌لارېنې سیلیردی. قېزې‌نېن سانجې‌لارې باشلایېب کئچه‌نه قَدَر، بیر ألین آغزېنا باسېب، قېزې’یلا قېشقېرماسېن دئیه اؤزۆنۆ گۆج’له ساخلایېردې. ماما باشېنې قۏوزایېب هردن آنایا هردن قېزا قېشقېرېب اۏنون دئدیک‌لرینه قولاق آسمالارېنې ایسته‌ییردی؛ قېز ایسه آغرې‌لار عالمینده، قان-تر ایچینده، بۆتۆن چکدیڲی أذیت‌لری ده، آغرې‌لارېنا قاتېب، گؤز یاش‌لارې ایچینده قېشقېرېردې…
سحر تئزدن گۆن چېخانا یاخېن، اوشاق گۆنَشین ایلک ایشېق‌لارې’یلا بیرلیکده، دۆنیایا گؤز آچدې، بیر اوشاغېن دۆنیایا گؤز آچماسې نه‌دَنسه، بۆتۆن آغېرلېق‌لارې، کَدَرلری محو إله‌ییب، یئرینی سئوینج، شن‌لیک و حوضور’لا دینج‌لیڲه وئریر؛ بو اوشاغېن دۏغولماسې’یلا دا سانکې بۆتۆن آغرې-دردلر محو اۏلوب سئوینج اۏتاغا دۏلدو، هامې‌نېن اۆزۆ گۆلدۆ، اوشاق’سا آغلایاراق بو دۆنیایا گلیشینی قوتلادې! ماما بیر فاتیح کیمی اوشاغې گؤتۆرۆب اوزالتدې قېزا سارې دئدی:
– گؤزلرین آیدېن اۏلسون، بیر گؤیچک قېزېن اۏلدو.
قېزېن آناسې اوشاغې مامادان آلېب، تمیزله‌مه‌ڲه آپاردې. اۆره‌ڲی بیر یاندان یئنی دۏغولموش اوشاغا سئوینیردی، بیر یاندان دا باخېب اوشاغا دئییردی “یازېق بختی قارا قېزېم، آناسې‌نېن بطنینه دۆشن گۆندن آتاسېز قالان قېزېم”؛ قادېن اوشاغې تمیزله‌ییب، پارچایا چولقالایېب، گتیریب قېزې‌نېن قوجاغېنا وئردی. قېز گۆجدن-اینجاردان دۆشسه بئله، آغلایان اوشاغې آناسېندان آلېب باغرېنا باسدې. تیترک دۏداق‌لارېنې اوشاغېن قولاغېنا یاخېنلاتدې:
– سن منیم بو دۆنیادا آچېلان گۆلۆستانېم اۏل، آدېن گۆلۆستان…
قاپې‌نېن دؤڲۆلتۆ سَسینی إشیتدیڲینده ألینده‌کی قاب‌لارې یئره آتېب گؤتۆرۆلدۆ قاپېیا سارې. اۆره‌ڲی قوش‌تَک سینه‌سینده چېرپېنارکن، اۆره‌ڲینده یئنی بیر اومود دۏغولدو “گؤره‌سن اؤزۆدۆ”، بیر ایلدن چۏخ ایدی هر قاپې دؤڲۆلَنده ایچینده بیر شئی قېرېلېب قارنې‌نېن ایچی قېدېقلانېردې، ألینده نه وارسا یئره قۏیوب قاپېیا سارې جوموردو، قاپېنې آچېب، گؤزلری اومود’لا سئودیڲینی آختارېردې سۏنرا هر زامانکې کیمی ألی یۏخا چېخېب اؤزۆنه سؤز وئریردی کی بیر داها قاپې دؤڲۆلن زامان قاپېنې آچماسېن؛ آما هر دؤنه قاپې دؤڲۆلَنده وئردیڲی سؤزۆ اونودوب یئنه اومودلانېردې؛ سئوینجک قاپېنې آچدې گؤزلری آختاردې آما گؤزۆ نیشانلې‌سې دَڲیل، اۏرتا بۏیلو، یۏغون، ساققاللی، اۆست-باشې تؤر-تؤکۆلمۆش، أللی یاشېندا بیر کیشییه ساتاشدې. کیشی قېزې گؤرجک آغزېن آچېب گۆلدۆ، گۆلَنده بۆتۆن دیش‌لری إشیڲه چېخدې، قېز کیشی‌نین باخېش‌لارېن گؤرجک نئچه آددېم گئری قایېتددې، کیشی باشېنې حَیَطین ایچینه اوزالدېب:
– باغېشلایېن خانېم…
قېزېن قولاق‌لارې داها بیر شئی إشیتمه‌دی اۆزۆن چئویریب إوه سارې گلدی. آناسې قېنایېجې باخېش‌لار’لا قېزېنا باخېردې:
– نه زامان ایناناجاقسان اؤلن آدام بیر داها گئری گَلمَز، تۏپراقدان کیمین اؤله‌نی گلیب، سنینکی ده گلسین.
اۏ ایسه بۆتۆن اومودلارې هئچه دؤنمۆش، آرزې‌لارې باشېنا یېخېلمېش قۏل‌لارېنې تۏولایا-تۏولایا هئچ نه دئمَزدن گئچیب گئتدی.
قاپې اوجادان دؤڲۆلۆردۆ، بیرینجی دفعه اوزون زامان ایچینده قاپې سَسینه اۆره‌ڲی دؤڲۆنمه‌دی؛ اۆزۆنۆ چئویردی دووارا سارې بیری های-کۆی آراسېندان قېشقېردې:”گلدیلر، گلدیلر گلینی آپارماغا”. آتاسې خئیر دوعاسېن وئرَنده گؤزلرین قېزېندان قاچېردېردې، قېزېن گؤزلرینه باخماقدان اوتانېردې، بلکه ده قېزېندان یۏخ اؤزۆندن اوتانېردې، آتاسې إلچی‌لره بیرنئچه سئری یۏخ دئسه ده، آغ‌ساققال‌لارېن نئچه سئری گل-گئدیندن سۏنرا، بیر گئجه یېغېشېب إولرینه کیشینی اۆزه قۏیوب اوتاندېرمېشدېلار، کیشی اۆزه قالېب سؤزلریندن چېخانمایېب گؤڲۆلسۆز قېزېنې سئومه‌دیڲی بیری‌سینه وئرمیشدی. إولرینده تۏی-دۆڲۆن اۏلسا بئله، آتا-قېز اۆره‌ڲینده یاس قورولموشدو؛ هله قالسېن آتا إویندن سئومه‌دیڲی بیری’یله چکیب گئتمک اۏلسون…
حیطده بؤیۆک بیر اۏدون تۏنقالې قالایېب، اۏد یاندېرمېشدېلار؛ اۏد چېک ها چېکېنان یانېب آلۏولارې گؤڲه گئدیردی. قېز حیطه گیرنده، هامې باشلادې هالای چکیب اۏیناماغا؛ قېز ایسه باشېنې آشاغې سالېب سانکې نه بیرشئی گؤرۆر نه بیر شئی إشیدیر، تکجه گؤزلری اۏتدا یانان تۏنقال‌لاردا قالمېشدې، اۏدون یانماسې، اینسان‌لارېن اۏیناماسې، قېزېن باشېندا فېرلانېردې؛ سانکې هامې اۏدون دؤوره‌سینه یېغېلېب چَپیک چالاراق، اۏنون اۏدون آراسېنا آتېلماسېن ایسته‌ییر. باشېن قۏوزایېب باخدې آغ‌ساققال‌لارېن اۆزۆنه “نئجه ده آغېللې دېرلار!! إلین گۆنۆ بونلارېن اۆزلری‌نین رنگینده، اؤزلری بیچیب، اؤزلری کسیرلر؛ گؤزلری آیاق‌لارېندان بیر قارېش اۏیانې گؤره بیلمیر!!”
بَڲ آدام‌لارېن آراسېندان کئچیب گلدی قېزېن یانېنا. ألین اوزالتدې قېزا سارې، قېز ایسه اؤزۆنۆ گئری چکدی. قادېن‌لار قېزېن قۏلوندان یاپېشېب سئوینجک آپاردېلار إوه سارې، قېزېن گؤزۆ اۏتدان آیرېلمېردې، گئده-گئده اۏدون یانماسې اۏنون جانېنا دۆشمۆشدۆ، حیطده‌کی سس‌لر باشېندا فېرتېنا کیمی کۆشۆلده‌ییردی، کیشی قېزا باخېب گۆلۆردۆ، دیش‌لری‌نین هامېسې إشیڲه چېخېب قاران‌لېقدا گؤزه چارپېردې، قېز ایسه هامې‌نېن یېغېلېب توللادېغې تۏنقال‌لارېن آراسېندا یانماقدایدې…
بَنزَرگه‌لر / Bənzərgələr
قار دنهلری / آیناز بزرگان (حیکایه)
یانېت‌سېز سۏرغولار / فائضه بزرگان (حیکایه)
ناغېللارداکې اؤزلَم / فائضه بزرگان (حیکایه)
ایکی یاشلې کؤرپهنین آجې حیکایهسی / واریث یۏلچویئو…
یالقېز إو / سحر روحی (حیکایه)
جزا / سئوینج إلسئور (حیکایه)
بوز / اومان میانالې (حیکایه)
ایلان / رحیم علییئو (حیکایه)
دارا / آراز أحمداۏغلو (حیکایه)
