«تورپاق» و «توپراق»/ ناصر منظوری

«تورپاق» و «توپراق»/ ناصر منظوری

تورپاق و توپراق
(بو گون‌لر، اجتماعی شبکه‌لرده، هردن، بئله بیر سورغو تاپیلیر: «تورپاق» یازیلمالی دیر یوخسا «توپراق»؟) بو سورغودان خوش‌گلیم بیر حیس یارانمیر. اونون دا دلیلی چوخ آیدین دیر. بونا گؤره آیدین دیر کی، بو ایکی سؤزجوک فرقلی آنلام داشیدیقدا بیربیری‌نین یئرینی توتا بیلمزلر.)
بیز بو نؤکته‌نی «کتیبه‌های شفاهی ۹ (اساطیر یونانی در سیاه‌چاله‌ی زبان‌ـ‌فکر)» کتابیندا آچیقلامیشیق! (فصل ۶)
او کتابین آلتینجی فصلینده، «تورـ» و «توپـ» سؤزلری‌ بیر قایناقدا تاپیلدیسی آچیقلانیر:
Tor-
Top-
/ر/ سسینده «فعال‌لیق» مفهومو آنجاق /پ/ سسینده «توپلانتی‌لیق» مفهومو اولدوقدا بونلارین معنالاری فرق‌لنیر.
یئرین اوزه‌ری ایکی مفهوم‌لو اودوغو اوزدن یوموشاق حیصه‌سی «تورپاق» (خاک) و برک حیصه‌سی «توپراق» (زمین صفت، عوارض زمین) آدلانیبدیر.

تورپاق (تورـ) لاتین دیلینده: terrae فورماسیندا داوام ائدیب
توپ (توپـ) یونان دیلینده: τόπος (topos) فورماسیندا داوام ائدیب
ایضاح اولونمالی دیر کی، /ر/ سسی‌له /ز/ سسی‌نین ایلگی‌لنن مفهوم‌لاری أن آزی اوچ کتابدا آچیقلامیشیق؛ یئتر کی آشاغیداکی قوشا گلن نئچه سؤزجوک‌لری توتوشدوردوقدا معنالارینی دا توتوشدوراسینیز:
گؤز گؤرـ (گؤرمک)
دیز دیرـ (دیرسک)
یوزماق یورماق
یارماق یازماق
. . . و
توز تورـ (تورپاق)
(مکمل مثال‌لارا «کتیبه‌های شفاهی» سیرا کتاب‌لاریندا گؤره بیلرسینیز!)
گؤروندویو کیمی، «تورپاق» سؤزونون یئرینی و حاق‌لی اولدوسونو دانماق اولماز! (تورـ و توز) مجموعه‌سی «تورپاق»ـ‌ین حاق‌لی اولدوسونا کسگین بیر ثوبوت دیر. بو آد چوخ قدیم اولدوغو اوچون ده:
عربجه‌ده: تـُراب کیمی
فرانسیزجادا: terre کیمی
لاتینجادا: terrae کیمی
اینگلیسجه‌ده: لاتینجادان گلمیش territory کیمی
باشقا دیل‌لرده ده وار دیر.
«توپراق» (توپـ) آنجاق اؤز سس قورولوشوندان گؤروندویو کیمی، یئرین برک‌لییی و اونون عوارضینی آندیریر. بو مفهوم‌لا ایلگیلی یارانمیش آدلاردان:
توپ (توپ)،
توپلاماق (گرد آوردن و انباشته کردن)
توپوق (قوزک پا)
و . . .
بونلارین هامیسیندا توپلانمیش‌لیق و برک‌لیک آنلامی وار دیر!
بو سؤزجوک یونانجادا : τόπος (توپوس: یئر، مکان، محل) معناسیندا دیر و ایندی‌لیکده: topology(توپولوژی، یئرین عوارضی‌نین بیلیمی)، topography (توپوگرافی، یئرین عوارضی‌نین ترسیمی) و . . . بو قایناقدان دیر.
«تورپاق» و «توپراق» سؤزجوک‌لری‌نین هر بیریسی‌نین اؤز یئری و دَیَری وار دیر؛ انشاللاه کی هاوا یئره اؤز اینجی سؤزلریمیزی زیبیل قابینا آتمایاق.