یئنی یازې‌لار / Yeni Yazılar
آنا صفحه Ana Səhifə / آیهان میانالې / یارالې بوراخېلمېش اینسان‌لار / آیهان میانالې (کؤشه یازې)

یارالې بوراخېلمېش اینسان‌لار / آیهان میانالې (کؤشه یازې)

یارالې بوراخېلمېش اینسان‌لار / آیهان میانالې (کؤشه یازې)
بعضن تانېدېق‌لارېمېز اۏلور، اوزاقدان اوزاغا. بعضن باغلانېرېق دا، آنجاق بو اوزاق‌لېق‌لاردا گرچک اؤزۆمۆزۆ سرگیله‌یه بیلمیریک، أصلینده اینسان‌لارېن گرچک اۆزۆنۆ، گؤز-گؤزه‌لیکده آنلاماق اۏلور. ایل‌لر بۏیو یاشادېغېمېز آنامېزې، باجېمېزې، قارداشېمېزې، آتامېزې، بالامېزې و حتتا یاشام یۏلداشېمېزې بئله، آرامېزدا درین بیر اۆز-اۆزه‌لیک اۆز وئرمزسه، تانېیا بیلمیریک، تانېساق دا، چئشیدلی چتینلی، آجېلې، شیرینلی گۆن‌لر گلیب چاتمایېنجا، اۏنلارې سېناماق اۏلمور، سېناماق اۏلمازسا دا، سایکۏلۏق‌لارېن کلیشه‌لرینه سېغېنېب، دَڲیشکَن اۏلای‌لارا، کسگین قرار وئرمک، کائیناتېن حاققېندا بئله حاق‌سېزلېق اۏلور، هاندا قالسېن قارشېمېزداکې اینسان اۏلا.
اینسان دئدیڲیمیز یالنېز بیر گؤوده‌دن اۏلوشمایېر کی اۏنو أت ایله سۆمۆک سانېب، واختې ایله آشپازلارېن اؤنرگه‌لری ایله اۏنو یارقېلایېب، دادسېز دېر دئیه، چؤپ کیمی قېراغا قۏیاق. اینساندا روح وار و اۏنون روحونو سایمازلېقدان گلیرسک، هَمَن گؤوده‌نی تۏرپاغا تاپشېرماق دا اۏلا بیلَر.
سایکۏلۏق‌لارېن روتین سؤزلرینی کلیشه‌لره سېغېندېرېب، نیسبی اۏلای‌لارا باغلایېب، کسگین قرارا گلمک، اۏلا بیلَر کی قارشېمېزداکې اینسانې، عؤمۆرلۆک اۏلاراق، بیر دؤنه دَڲیل، گۆنده مین دؤنه اؤلدۆرَک. اینسان بیرینی گؤزله‌ییب، اۏنا چاتماق یۏلوندا، بۆتۆن چَتین‌لیک‌لره دؤزۆرسه، دئمک اۏ آدامې تانېیېر و اۆره‌ڲی اۏنون اۆچۆن چېرپېنېب، اۏنو دریندن سئویر. اۏنا بو دؤزمک اۏلا بیلَر کی یارېم ساعات تئلئفۏن آرخاسېندا اۏلسون، ساعات‌لارجا خیابان قېراغېندا و یا آی‌لارجا إوی‌نین بیر کؤشه‌سینده اۏلسون و اۏندان داها اۆستۆنۆ بو دؤزمک بیر عؤمۆرلۆک ذئهنینده یووا قوروب، أبدی یاشاسېن. بئله بیر اینسان‌لار هَمَن اۏ سایکۏلۏق‌لارېن کلیشه‌لرینه سېغېنمایان‌لار دېرلار. اۏنلار إله دَڲیل کی بیر یئمک کیمی سئویب، گؤیلۆنۆز چَکدیڲی آنا کیمی، اۏنلار ایله اۏلوب، چیرگیییب، اۆره‌ڲینیزی ووران آندان بری، اۏنلارې بو دَهشتلی دۆنیادا اؤز باش‌لارېنا بوراخاسېنېز. اۏنلاردا دا إحساس وار، شخصیت وار، غرور وار. سیزی اودوزماسېنلار دئیه، سیزی اۏووج‌لارېندا ساخلاماق اۆچۆن ساواشدېق‌لارې اۏ دئمک دَڲیل کی اۏنلار چۏخ آشاغې و دۆشۆک اینسان‌لار دېر، ترسینه اۏنلارېن بو یۏلدا ساواشدېق‌لارې سیزه قارشې اۏلان سئوگی و دَڲردن دیر. بعضن اۏنلار دا یانلېش إده بیلیرلر و بو اۏنلارېن پیس‌لیک‌لریندن قایناقلانمایېر، نه‌دن کی اۏنلار یالنېز سیزی ألدن وئرمه‌سینلر دئیه اۏ یانلېشا اۆز قۏیورلار و اۏنو سیزین ألدن وئرمه‌مک یۏلدان ساواش یؤنته‌می گؤزۆنده گؤرۆرلر.
بعضن سایکۏلۏق‌لارېن کلیشه‌لرینه اینانېب، بئله اینسان‌لارې اؤز ألیمیز’له اؤلدۆرسک، بیر گۆن اؤزۆمۆزه گلیب باشا دۆشه‌ریک کی، بو بؤیۆکلۆکده یاشامدا، اۏنلاردان چۏخ و اۏنلاردان تمیز، سیزی سئویب، دَڲَر وئریب، سیزه ماراقلانان یۏخ ایمیش و سیز بئله بیر اینسانې بیر دؤنه دَڲیل، گۆنده اۏنو قبیره گؤمۆله‌نه‌جن مین دؤنه اؤلدۆرۆبسۆنۆز.
بو یاشامدا هئچ اینسان یارېم قالماز، بلکه یارېم بوراخېلار، یارې یۏلدا بوراخېلار، بئله اۏلدوقدا یارالې بوراخېلار و یارالې بوراخېلان اینسانېن طالئعی، اؤلدۆرۆلَن اینساندان نئچه قات آجې اۏلار. یارالې بوراخېلان اینسانېن حالې دا اؤزلۆڲۆنده ماراقلې اۏلار. سئوگیسی‌نین اوغروندا دارېخان بیر اینسانېن حالې، هئچ خۏش اۏلا بیلمَز، اؤزۆندن کئچیب، دلیجه‌سینه وورقون اۏلان بیریسی‌نین حالې اۏندان دا داها پیس اۏلار. بو آرا یارالې بوراخېلان بیر اینسانېن حالې، بونلاردان دا یۆز قات داها آجېناجاقلې اۏلار. نه‌دن کی اۏ اینسان بیری‌سینه گؤره دارېخېردې دا، اۏنا وورقون ایدی ده، سۏنرا گلیب یارالې بوراخېلاندا، اؤلۆمدن داها آجېناجاقلې دوروم‌لاردا دَهشتجه‌سینه هر ثانیه‌سینده اؤلمه‌ڲی تجرۆه إده‌جک. اۏ اینسان بو آجې یارالارې‌نېن اۏرتاسېندا یاشام بۏیو جان وئره‌جک. أصلینده اۏنون روحو، اۆره‌ڲینده جان وئره‌جک و بئله دۆشۆنه‌جک کی بۏغولور، دۆز دار آغاجېندان آسېلان کیمی، آنجاق دار آغاجېندان آسېلان اینسان، بیر دؤنه اؤلۆب بیتیر، آما یارالې بوراخېلمېش اینسان، یاشام بۏیو آسېلماقدا اۏلاجاق. بو اینسان‌لار ایلک اؤنجه عاغېل‌لارې ایله بو یۏلا چېخېرلار، سۏنرا اۆرک‌لری ایله اۏلدوغو یۏل‌لارېنا اینانېرلار. بئله دَڲیل کی عاغېل ایله تیجارته چېخېب، اۆره‌ڲی گؤرمَزدن گله‌لر، یا دا لاپ ترسینه اۆرک ایله وورولوب، عاغېل‌سېزجا داوام إده‌لر. اۏنلارېن بو یۏلدا غرورلارېنې آیاق آلتېنا آلېب، یالوارمالارې اۏنلارېن دۆشۆکلۆک‌لریندن دَڲیل، اۏنلار گرچکدن سئویرلر و اۏ سئوگی تیجارته سېغېلېب، عاغېل ایله اؤلچۆ-بیچم اۏلا بیلمَز. اۏ سئوگینی و سئون اینسانې سایکۏلۏق‌لارېن تیجارتده اۏلان سارې یازې‌لارې ایله اؤلچۆ-بیچیم إتمک اۏلماز. اۏ اینسان سیزسیز یاشادېغې بۆتۆن ثانیه‌لرینده، ساعاتې دا، اۆره‌ڲی ده، دۆنیاسې دا گؤینه‌ییر. اۏ هر آنېندا سیزی یاشایېر، یان-یووره‌سی اینسان‌لار’لا دۏلو اۏلسا بئله. اۏ زامان بئله بیر اینسانېن پایې، یارالې بوراخېلماق دَڲیل. سایکۏلۏق‌لارېن کلیشه‌لری، اۏنلارې داها بیلگین گؤرسه‌دیب و اۏنلارې بو یۏلدا داها زنگین إتمه قۏنولار اۆزره یازېلېر، و اؤزلری بئله یاشام‌لارېندا دئییب، یازدېق‌لارېنا اینانج‌لارې اۏلمایېب و بونلارې بیلمک اۆچۆن بارماق سایې‌لارېنا گؤز یومساق، چۏخ‌لارې‌نېن یاشامېنا باش ووروب، بئله بیر پارادۏکس‌لارې ایزله‌مک اۏلار، حال بو کی گرچک‌لر هئچ ایکی اینساندا عئینی دَڲیل و بو کلیشه‌لره سؤیکنمک، یېخېب، یېخېلماغېن ایلک آددېمې سایېلا بیلیر.
بیری‌سینی اؤلدۆرمک اۆچۆن، ایلک اؤنجه اۏنا محبت إدین، اۏنون‌’لا اۏرتاق خاطیره‌لر یارادېن، ساعات‌لارجا اۏنون قولاغېنا سس و سسینه قولاق اۏلون. چئشیدلی بهانه‌لر’له اۏنو شاشېردېب، اۏنا شن‌لیک باغېشلایېن. اۏنا دؤزۆن، صبیر داشې و سیرداشې اۏلون. سیز بو ایش‌لرله اۏنا یاشام باغېشلایېرسېنېز و تام اۏ زامان کی یاشامېندا سیزدن باشقا هئچ کیمی یۏخ دېر و یاشامې‌نېن آنلامې تکجه سیزین آدېنېزدان اۏلوشور، اۏنو بوراخېن، لاپ یاشامې‌نېن أن چتین گۆن‌لرینده. سیزه هر زاماندان داها چۏخ إحتیاجې اۏلان چاغدا، یارالایېب، اۏنو یالقېز بوراخېن. سۏنرا اۏنا یاشامې اۆزره خۏشبخت‌لیک آرزېلایېن. شۆبهه‌سیز اۏ اؤله‌جک، هر گۆن یئنی‌دن اؤله‌جک و یاشام وارکن اۏ داها یاشامېن خۏش اۆزۆنۆ گؤره بیلمه‌یه‌جک.

یازار / Yazar : آیهان میانالیAyhan Miyanalı

بو یازېنې دا اۏخویون /Bu Yazını da Oxuyun

قۏرخو / آرتور کۏئستلئر (اؤلۆم’له‌ دانېشېق کیتابېندان)

قۏرخو / آرتور کۏئستلئر (اؤلۆم’له‌ دانېشېق کیتابېندان) چئویرن: آیهان میانالې یوخودان اۏیاناندا ایشېق هله‌ چېرېلدایېردې، …

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *