یئنی قاپې Yeni Qapı یئنی قاپې، یئنی باخېش دېر تۆرک دۆنیاسېنا
ایچیمده‌کی بۏشلوق / لئیلا آذرقېزې
دئییرلر قېزلار هر زامان آتالارېنې اؤز قهرمان‌لارې اۏلاراق هر کسه تانېدار و بونون’لا غرور دویار‌لار. نه یالان دئییم، اؤزۆمۆ بیلدیڲیم گۆندن آتام دئیه‌رَک گۆوه‌نه‌‌جه‌ڲیم بیر داغېم، سېغېناجاق بیر لیمانېم اۏلمادې هئچ. نه زامان دارا دۆشسم، توتاجاق أل آنام اۏلدو، هر زامان سؤیکه‌نه‌جک آرخام آنام اۏلدو.
آنام قلبیمیزده‌کی بۏشلوغو دۏلدورماق، اوشاق‌لار آراسېندا آتا‌سېز اۏلدوغوموزو بیلیب ده پریشان اۏلماماغېمېز اۆچۆن یۏرولمازدان بۆتۆن گۆجۆنۆ قوللاندې. و سۏندا باجاردې دا.
بو گۆن بیزیم بو مقامدا اۏلماغېمېز اۏنون بیتیب تۆکنمه‌ڲن أذیتی‌نین نتیجه‌سی‌دیر. آمّا بۆتۆن بونلارې إدرکن ایتیردیک‌لری ده اۏلدو ألبت. اۏنلار اۏنون گئری گتیره بیلمه‌یه‌جَڲی گنج‌لیڲی، جاوان‌لېغې و یاشامې ایدی. ایندی آلنېنداکې قېرېش‌لارا باخاندا سانکی هره‌سی بیر سطیر اۏلوب دیل آچاراق دانېشماق ایسته‌ییر اۏنون آجې‌لار’لا دۏلو کئچمیشیندن. ساچ‌لارېنداکې آغ تئل‌لرین هر بیری اۏنون چکدیڲی ظۆلمۆ، أذيّتی خاطېرلادېر بیزه. من رۏمان بئله یازسام، یئنه ده اۏنون یاشادېق‌لارېنې، آجې‌لارېنې، آغرې‌لارېنې ایضاح إتمه‌ڲه گۆجۆم یئتمز.
إله هئی اوشاق‌لېقدان “آتان اوزاقدادېر، گله‌جک” یالانې ایله بؤیۆدۆم من. 1-نجی صینفه ایلک دفعه گئدنده “هر کسی آتا‌سې، بس منی نییه عمیم آپارېر؟” سوالېنا یئنه ده “آتان گله‌جک، آز قالېب”جاوابېنې آلدېم. اوشاق هَوَسی ایله هر کس آتاسېنا آتا دئیَنده منیم ده آتام گله‌جک دئیه غرورلا‌ناردېم. بئله‌جه گۆن‌لر اؤز آخارېندا کئچدی. آتام گلدی اوزاق یۏل‌لاردان… هر زامان شکیل‌لرده گؤردۆڲۆم آتامې آرتېق آشکارا گؤرۆردۆم. آتاما اؤرگشمک، آتام اۏلدوغونو حیسّ إتمک اۆچۆن ألبتّه زامان لازېم ایدی. اۏ زامان گلیب چاتدېغېندا ایسه آرتېق آتام یاشامدا یۏخ ایدی. زامان’لا آنام آتامېن یۏخلوغونو دۏلدوروردو. بؤیۆدۆکجه آتا دئیه بیر اینسانې اونودوردوم. دۆشۆنۆردۆم کی، یاشام یالنېز آنادان عیبارت دیر. آخې آنامدان باشقا آرخام، دایاغېم یۏخ ایدی. إله بیلیردیم بؤیۆدۆکجه آتایا إحتیاجېم اۏلمایاجاق داها.
مکتبی بیتیریب بیل‌یوردا کئچنده یئنه ده آختاراجاق اینسان آتام اۏلدو. آتامې گؤزۆم گزیردی اۏ قدر اینسان آراسېندا. آه… اؤلمک بیلمه‌ڲن اومود نئجه ده اینسانېن ایلمه-ایلمه ایچینی یاندېرېب کۆل إله‌ییرسن. یئنه ده آتامې عَوَض إده‌جک آنام داغ کیمی دایاندې آرخامدا. بونون’لا دا آرتېق بۆتۆن وۆجودوما نیفرت، کین حیسّی وار گۆجۆ’یله حاکیم اۏلوردو. گئتدیکجه سۏیوقلاشېردېم أطرافدان. بیلیورد، اؤرگنچی یاشامې، گؤردۆک‌لریم، یاشادېق‌لارېم منی داها دا قدّار اینسانا دؤندَره بیلیردی. بیل‌یورددا إحاطه داییره‌م گئنیشلندیکجه آتامېن یۏخلوغونو داها دا حیسّ إدیردیم. دۏست‌لارېمېن آتا دئیَن کلمه‌سی اۆره‌ڲیمه خنجر کیمی سانجېلېردې. آتا دئییلن اۏ اینسانې من ده تانېماق، آتا دئییلن اۏ ایفاده‌نی من ده بۆتۆن بَدَنیم’له حیسّ إتمک، یاشاماق ایسته‌ییردیم. چۆنکی اینسان هر زامان حیسّ إدیب ده یاشایا بیلمه‌دیڲی بیر شئیین آختارېشېندا اۏ‌لار.
اؤرگنچی‌لیک ایل‌لرینده آتاما إحتیاجېم اۏ قدر چۏخالمېشدې کی، آرتېق باشا دۆشۆردۆم کی، آنام منیم اۆچۆن نه قدر فداکار‌لېق إتسه ده، ایچیمده‌کی بۏشلوغو دۏلدورماغا گۆجۆ یئتمیر. و زامان اؤز آهنگی ایله داوام إدیردی… آرتېق طالئعین ایکینجی فصلینه- عاییله یاشامېنا قدم قۏیوردوم. باخ إله یاشام دئدیڲیمیز بو حیکایه‌ده کولمیناسییا و سۏن نؤقطه بورادا بیر-بیرینی تاماملادې. اؤز إویمیزدن عؤمۆرلۆک مسکن سالا‌جاغېم باشقا بیر إوه کؤچرکن منی یۏلا سالاجاق آتام اۏلمادې یئنه. قایدادېر کی، قېزلار گلین گئدنده آتالارې اۏنلارېن گؤرۆشۆنه گلیب یۏلا سا‌لار.
منسه آتام’لا گؤرۆشمک اۆچۆن مزارېنا یۏللاندېم. مزارې اؤنۆنده دایاناندا سۏیوق داش پارچاسېندان نه‌سه اومماغېم عاجیزلیڲیمین ثبوتو ایدی. اۏنا گؤره من هئچ بیر زامان آتام دئیه‌رَک غرورلا‌نمادېم. هر زامان آتا دئدیڲیم اۏ ایفاده‌نی ایچیم سېزلایا-سېزلایا اونوتماغا باشلادېم. اوشاق‌لېقدان صبیرسیز‌لیک’له گؤزله‌دیڲیم آتامېن سۏندا بۏش بیر هَوَسدن عیبارت اۏلدوغونو بیلدیڲیمده سۏیودوم یاشامدان. کین’له نیفرت یۏلداش اۏلوب قلبیمده یووا سالدې اۏ زاماندان. اۏ قدر قلبیم سۏیوقلا‌شدې کی، کیمی’سه وار گۆجۆم’له ایسته‌یه بیلمه‌دیم. و حقیقتن ده بیر کیشی‌نین قادېنې سئومه‌سیندن چۏخ ترک إتمه‌سینه ایناندېم هر زامان. چۆنکی ایچیمده آتاما بؤیۆتدۆڲۆم سئوگی‌نین ایچیمده یاواش-یاواش کیچیلدیڲینی گؤرمک منی یاشامېن أن سۏیوق‌قانلې اینسانېنا دؤندَره بیلدی. ج.جاببارلې‌نېن “اۏقتای إل‌اۏغلو” أثرینده اۏقتایېن دا دئدیڲی کیمی “ایندی سیز دئیین، کیم‌دیر مۆقصّیر؟…یاشاداراق اؤلدۆرَن، یۏخ’سا اؤلدۆره‌رک یاشادان؟”.
Yazını bu əlifbada oxuyun: TÜRKCƏ
