دۆزنله‌ییب اویقونلاشدېران: آیناز بزرگان
دئمک آستانا دَڲیشیلیر … / معصوم جبارپور (حیکایه)
کیشی اۏتوراجاغېن اۆستۆنده یئر به یئر اۏلوب ساققالېنې سېغاللایېب سۏنرا ایکی ألین اۆزۆنه قۏیوب دیرسک‌لرینی ماسانېن اۆستۆنه دایایېب، اؤنۆنده اۏتوران قېزېن گۆلۆش‌لرین خاطېرلایېب، گؤزلۆڲۆن اۆستۆندن یئنیدن قېزا باخدې؛ سانکې دۆنیانېن بۆتۆن قایغې‌لارې قېزجېغازېن گؤزلرینه چؤکمۆشدۆ؛ بیر کیچیک دېنقېلدې گؤزله‌ییردی گؤزلری قان پېنارې اۏلسون…
باخېشېنې سۏل یانا چئویریب، قېزېن کنارېندا اۏتوراجاقداکې اۏغلانا باخدې؛ اۏرتا بارماغې’لا گؤزلۆڲۆن اۆسته ووروب، قېقاج باخېش‌لارېنې یئنیدن اۏغلانا تیکدی؛ سانکې هئچ بیر شئی اؤنملی دَڲیل! بئله بیر گیزلی گۆلۆشده دۏداق‌لارېندا گیزلن-پالانج اۏینایېردې!
ألین آرپا بوغدا ساچ‌لارېن اۏرتاسېندا گزدیریب، چاشقېنجا ماسانېن اۆستۆنده اۏلان بۏشانماق قرارېنا باخدې؛ قېرخ نئچه ایل‌لیک عؤمرۆنۆ بو یۏلدا کئچیرمیشدی… بیرگۆن ایکی آیرې اۆره‌ڲی بیرلَشدیریب، اۏ بیریسی گۆن ایکی اۆره‌ڲی آیېرمېشدې.
قېزېن کیم‌لیڲینی ألینه آلېب واراقلادې، اۆره‌ڲینه بیر سانجې تاخېلدې؛ ایکینجی کز بیر یووا داغېلېردې!
کیم‌لیڲی بۆکمَزدن باشې‌نېن اۆسته قالخېزېب دئدی:
– ایسته‌سه‌نیز گئدین بیرآز داها دۆشۆنۆن …
خافا-خافدان اۏغلان آتېلدې سؤزۆنۆن اۏرتاسېنا:
-آقا قورتارېن بو دۏستاقدان منی، ایسته‌میرم! اۏخویون!
دئدی.
کیشی‌نین سؤزۆ آغزېندا قورودو. اۏتاق یئنه سس‌سیزلیک’له قاپاندې.
قېز سس‌سیزجه‌سینه قارشې‌سېنداکې دووارا باخېردې؛ دیلی‌نین آلتېندا بیر شئی‌لر مېزېلدایېردې، کیشی دؤنۆب آرخاسېنا باخدې؛ بیر گؤزل جیزگی چرچیوه‌ده پارېلدایېردې: “گر جئلوه عئشق اۏلسا گتیررم نئجه گلمز”!…
کیشی اۏغلانا دئدی:
– بیرآزجېق دېشارېدا گؤزله‌یین لۆطفن!
اۏغلان دئیینه-دئیینه آستا-آستا اۏتاقدان چېخدې. کیشی دئدی:
– کئشکه بیر شانس داها اؤزۆنه، بیر ده حیات یۏلداشېنا وئره‌سن قېزېم!
قېز اوزاق‌لارا باخېردې؛ سانکې بیر فیلم إکراندا گؤزلری سۆمۆکلۆ کاسادا سانکې دۏنموشدو. کیشی إشیتدی یا یۏخ قېز دئدی:
– ایت ایت‌لیڲیندن أل چکسه بئله، سۆمسۆنمکدن أل چکه بیلمز. بیریسی یۏخدو دئسین منیم کۆچه-بازار قادېن‌لارېندان نه‌ییم أکسیکدی کی گۆنده بیر قادېن یاتاغېما قۏناق اۏلور؟! یاتاق اۏتاغېمدا هر چئشید ساچ قېرېلتېسې وار، سارې، قارا، قومرال. یازېق منیم پالېت رنگلی ساچ‌لارېم.
آغلاماق سسی اۏتاغې بۏغدو! اۏغلان قاپېنې آچېب ایچه‌ری بۏیلاندې. کیشی اوجا سس’له دئدی:
– قاپادېن قاپېنې…
قېز چانتاسېندان بیر کاغېذ دسمالې چېخاردېب، گؤزلریندن، بورنوندان آخان سویو سیلدی؛ یئنه دارما-داغېن دۆشۆنجه‌لری ایله اوزاق‌لارا دالدې.
***
مدرسه‌نین سۏنونجو زنگی سسلندی. قېزجېغاز تله‌سیک چانتاسېنې اۏموزلارېنا آتېب، یۏلا دۆشدۆ. سۏیوق یئل یاناق‌لارېنا تۏخاندېقجا، سانکې یاناق‌لارېندا بیر جۆت آلما جۆجه‌ریردی! مدرسه‌دن إولرینه اۏن دقیقه‌دن چۏخ یۏل یۏخودو. آچار سالېب قاپېنې آچدې؛ بیر ماهنېنې اۏخویا-اخویا آستانادا دایانېب، آیاق‌قابې‌لارېنې چېخاردېب، باشماق رفینه قۏیدو؛ سۏنرا آنا-آنا چاغېراراق، باساماق‌لارې بیربه‌بیر کئچیب، اۏتاغېن قاپې‌سېنې آچدې. گؤزلری خالاسېنا ساتاشېنجا سئوینج هېچقېرېغې اۏتاقدا اۏینادې! چانتا ایله بیرلیکده خالاسېنې باغرېنا باسدې؛ سۏیوق یاناق‌لارېنې خالاسې‌نېن یاناق‌لارېنا سېخدې.
***
قاپې دېنقېلدادې. اۏغلان یئنیدن باشېنې ایچه‌ری گتیریب دئدی:
– من تله‌سیرم
– بیرآز داها گؤزله، سسله‌یه‌جه‌یم.
قېز سس‌سیز آغلایېردې؛ یالنېز دامجې-دامجې یاش؛ سۏنرا گؤز یاش‌لارې‌نېن ایچینده گۆلۆمسه‌ییب دئدی:
– إشیتمیسیز قارقادان سۏروشدولار کیمین گلینی‌سَن؟ دئدی خالامېن. ایکی ایل قان اوتدوم، هر گئجه عمیم‌قېزې‌نېن عئشقیندن دئدی، من یاتدېم سۏنوندا… آنام اۏتوروب دوروردو، خالامې، بیر ده اۏغلونو قارقایېردې؛ آما منجه گؤزل‌لیک زۏر’لا اۏلماز! خالامېن اۏغلو سئودیڲینه قۏووشدو، منیم سئوگیم ده اۆره‌ڲیمده قویلاندې. بئله بیر شئی‌لر فیلم‌لرده، کیتاب‌لاردا اۏلار دئیردیم، آما من یاشادېم، یاشلاندېم. سئوگی منجه اؤلمۆشدۆ. یئنه قایېتمېشدېم ایلک سایاغېما؛ سئوگینی آلای إدیردیم، آما بیر گۆن سئوگی تۏرو اۆره‌ڲیمی‌دوستاقلادې. یاشام بۏیالې گۆن‌لره دؤنۆشدۆ؛ نیفرت کؤچۆب، یئرینه سئوگی یئرلشدی. هر دفعه پرنسئس سسله‌دیکجه اؤزۆمۆ دۆنیانېن مله‌ڲی سانېردېم! هارادان بیله’یدیم نئچه پرنسئس یاشایېر اۆره‌ڲینده؟!
قاپې یئنیدن دېنقېلدادې؛ قېز دؤنۆب باخدې، آما بو دفعه قاپې آچېلمادې، دئدی:
– قدیمکی‌لر یاخشې دئییب، تخت آلماق اۏلار، بخت آلماق اۏلماز! رحمت‌لیک بؤیۆک آنام دا دئیردی: آستانا دَڲیشیلر، بخت إله ایلک بخت دیر .
قاپې دېنقېلدادې، اۏغلان ایچه‌ری گلدی و اوتوراجاغېن اۆستۆنده اۏتوردو. کیشی بیر شئی‌لر یازېردې بیر ده…
بیر پایېز آخشامې یئل بۆتۆن گۆجۆ ایله قېزېن اۆزۆنه شاللاق چکیردی. گۆجۆ یئتمیردی سارالمېش یاناق‌لارېنې قېزاردېب، آجېغېنې پایېزدان آلسېن!
یارپاق‌لار سارالېب، بیر قېز سېنېب تؤکۆلن کیمی تؤکۆلۆر…
